Chớ xem thường đau nửa đầu!

Đau nửa đầu là chứng nhức đầu kinh niên, có thể đau trong nhiều giờ hoặc thậm chí cả ngày. Các biểu hiện có thể rất nghiêm trọng làm cho người bệnh rất sợ ánh sáng phải tìm một nơi tối, yên tĩnh để nằm nghỉ.

Cơn đau nửa đầu thường đi kèm với buồn nôn, nôn mửa, và nhạy cảm cao với ánh sáng và âm thanh, việc sử dụng thuốc chỉ có thể làm giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của bệnh mà thôi. Do đó, cần phải có sự kết hợp giữa các loại thuốc với biện pháp khác, đồng thời phải thay đổi lối sống để điều trị.

Những dấu hiệu

- Đau đầu với mức độ nặng, ở một bên hoặc cả hai bên.

- Đau đầu dao động.

- Đau tăng lên khi vận động.

- Đau làm cho người bệnh không làm việc được.

- Buồn nôn, nôn mửa.

- Khó chịu với ánh sáng và âm thanh.

Chớ xem thường đau nửa đầu!

Nếu không điều trị thì đau nửa đầu sẽ kéo dài từ 4 - 72 giờ, nhưng tần suất thay đổi tùy từng người, có thể đau nhiều lần trong một tháng. Tuy nhiên, không phải tất cả chứng đau nửa đầu đều giống nhau mà hầu hết không có dấu hiệu cảnh báo. Một số người bị đau nửa đầu có dấu hiệu cảnh báo mà trước đây được gọi là chứng đau nửa đầu kinh điển với những dấu hiệu như: thấy ánh sáng nhấp nháy, cảm giác kim châm trong cánh tay hoặc chân, có thể có một hoặc nhiều cảm giác như cảm giác hưng phấn dữ dội, thèm ăn đồ ngọt, khát nước, buồn ngủ, cáu gắt hoặc trầm cảm xảy ra vài giờ hoặc một ngày trước khi chứng đau đầu xảy ra. Và nếu phát hiện những dấu hiệu bất thường sau phải đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa nội thần kinh khám và điều trị kịp thời.

- Đột ngột đau đầu dữ dội.

- Nhức đầu kèm theo sốt, cứng cổ, phát ban, rối loạn tâm thần, động kinh, nhìn đôi, yếu, tê hoặc khó nói.

- Nhức đầu sau chấn thương đầu, nhức đầu ngày càng nặng hơn.

- Nhức đầu tăng lên sau khi ho, gắng sức, cử động.

- Đau nhức đầu mới xuất hiện ở tuổi hơn 50.

Chớ xem thường đau nửa đầu!Dành ít nhất nửa giờ mỗi ngày để tập thể dục hoặc làm vườn, nghe nhạc, tắm nóng hoặc đọc sách cho thư giãn

Nguyên nhân

Cho đến nay, nguyên nhân gây chứng đau nửa đầu chưa được xác định nhưng yếu tố di truyền và yếu tố môi trường có vai trò rất lớn trong việc gây ra đau nữa đầu. Cho dù yếu tố nào gây nên những cơn đau đầu, đau nửa đầu thường do:

- Thay đổi nội tiết tố phụ nữ làm cho những người có tiền căn đau nửa đầu bị nhức đầu trước hoặc trong chu kỳ kinh, một số khác bị đau nửa đầu khi mang thai hoặc mãn kinh.

- Các loại thuốc như: thuốc tránh thai và liệu pháp thay thế hoóc-môn, cũng có thể làm trầm trọng thêm chứng đau nửa đầu.

- Thực phẩm cũng là yếu tố gây ra chứng đau nửa đầu, bao gồm: rượu, bia, pho mát, sôcôla; lạm dụng caffein, bột ngọt, thức ăn mặn, và thực phẩm chế biến, bỏ bữa.

- Căng thẳng tinh thần có thể làm cho đau nửa đầu phát sinh.

- Cảm giác kích thích như: đèn chói sáng và mặt trời, âm thanh lớn, mùi bất thường, bao gồm cả mùi hương dễ chịu, chẳng hạn như nước hoa, và mùi khó chịu như: sơn và khói thuốc cũng có thể gây đau nửa đầu.

- Thiếu ngủ hoặc ngủ quá nhiều là tác nhân làm phát sinh cơn đau nửa đầu ở một số người.

- Khi hoạt động gắng sức, kể cả hoạt động tình dục, cũng gây đau nửa đầu.

- Khi thay đổi thời tiết cũng có thể gây đau nửa đầu.

- Một số thuốc có thể làm nặng thêm các chứng đau nửa đầu.

Bên cạnh đó, còn có một số yếu tố làm cho dễ bị đau nửa đầu. Đó là:

- Tiền sử gia đình: trong gia đình có cha hoặc mẹ hoặc cả hai bị đau nửa đầu thì những người con sẽ có nguy cơ cao bị đau nửa đầu.

- Những người dưới 40 tuổi: chứng đau nửa đầu thường xảy ra ở những người từ 30 - 39 tuổi. Ngoài ra, có một số trường hợp người bị đau nửa đầu bắt đầu trước khi 20.

- Phụ nữ có thể có đau nửa đầu hơn đàn ông khoảng 3 lần. Do thay đổi nội tiết nên ở người phụ nữ bị đau nửa đầu, có thể xảy ra khi bắt đầu ngay trước khi khởi đầu của chu kỳ kinh nguyệt và có một số trường hợp phụ nữ bị đau nửa đầu rất nặng nề trong ba tháng đầu của thai kỳ nhưng bệnh giảm dần trong giai đoạn sau của thai kỳ.

Phòng bệnh thế nào?

Để làm giảm đau trong chứng đau nửa đầu, cần thực hiện một số biện pháp sau:

- Tập thư giãn, thiền định thư giãn và tập yoga hoặc dành ít nhất nửa giờ mỗi ngày để tập thể dục hoặc làm vườn, nghe nhạc, tắm nóng hoặc đọc sách cho thư giãn.

- Ngủ đủ giấc từ 6 - 8 giờ một đêm. Tốt nhất là đi ngủ và thức dậy vào giờ nhất định hoặc nghỉ ngơi và thư giãn như nghỉ ngơi trong căn phòng yên tĩnh, không có ánh sáng, khi cảm thấy đau đầu sắp tới hay chườm túi nước đá lên cổ và áp các lực nhẹ nhàng đến các vùng đau trên da đầu.

Những điều cần biết về chứng đau nửa đầu:- Di chuyển khiến cho đau nửa đầu nặng hơn. Khi cơn đau đầu tấn công, việc di chuyển nhiều khiến cho mức độ đau càng trầm trọng hơn.- Không nên lạm dụng thuốc giảm đau. Thuốc giảm đau chỉ giúp giảm triệu chứng bệnh đau đầu. Tuy nhiên, nó không giúp điều trị triệt để theo đúng cơ chế của bệnh.- Đau nửa đầu có thể làm suy giảm trí nhớ. Khi cơn đau nửa đầu tấn công, việc ghi nhớ, suy nghĩ, ra quyết định và khả năng giao tiếp về lâu dài sẽ bị ảnh hưởng.- Thay đổi lối sống, tập thể dục đều đặn, sinh hoạt điều độ, ngủ đủ giấc... giúp giảm thiểu đáng kể cơn đau nửa đầu.

BS. HỒ VĂN CƯNG